وعده نکاح یا نامزدی، قراردادی قابل قبول میان دختر و پسر است که به موجب آن عقد نکاح صادر شده و در آینده نزدیک یک خانواده تشکیل می شود. در برخی موارد ممکن است هر یک از طرفین بدون وجود دلیل قانع‌کننده ای نامزدی را برهم زده و هیچ دلیلی نیز برای آن نداشته باشند. با توجه به ماده 1036 مدنی، نامزدی و خسارت برهم زدن آن در قانون اساسی مورد پیش بینی قرار گرفته اند. توجه داشته باشید که برهم زدن نامزدی چه از سوی دختر و چه از سوی پسر با توجه به قوانین قانع‌کننده جبران خسارت خواهد داشت. اما اگر فردی با دروغ و یا فریب‌کاری ازدواج کند، دراین‌صورت نمی تواند طلب خسارت داشته باشد. در ادامه قصد داریم شما را با شرایط وصول خسارت برهم زدن نامزدی، نمونه دادخواست و شرایط بهم خوردن نامزدی از سوی دختر یا پسر آشنا سازیم.
با توجه به عبارت نامزدی و یا وعده ازدواج، دو نفر به منظور تشکیل خانواده در آینده با یکدیگر قرارداد می بندند اما با توجه به ماده 1035 قانون مدنی، وعده ازدواج باعث آغاز رابطه زوجیت نمی گردد. بنابراین اگر هر یک از دختر و پسر تا زمان جاری شدن عقد نکاح از وصلت امتناع کنند، طرف دیگر نمی تواند او را مجبور به ازدواج کند و یا به دلیل امتناع از عقد از او خسارت بگیرد. اما در قانون مدنی امکان مطالبه خسارت نامزدی که به صورت عمدی به هم خورده باشد وجود دارد.
امروزه این قانون دچار اصلاح شده و شما می توانید از روش های مختلفی نسبت به وصول خسارت برهم زدن نامزدی اقدام کنید. با توجه به ماده 1037 قانون مدنی شما می توانید هدایای دوران نامزدی را نیز برگشت دهید. اگر یکی از نامزدها بدون داشتن دلیل خاص و موجه وصلت را رد کند، درحالی‌که طرف مقابل به این ازدواج خوش بین بوده و برای آن مخارج صرف کرده باشد، می تواند برای وصول خسارت برهم زدن نامزدی اقدام کند. اما این خسارت تنها مربوط به مخارج صرف شده خواهد بود.
یکی از مهم ترین شرایط وصول خسارت برهم زدن نامزدی و دریافت جبران آن این است که نامزدی بدون وجود دلیل موجه بهم زده شده باشد. به عنوان مثال اگر نامزد به طرف مقابل خود درهنگام تشکیل خانواده دروغ گفته باشد و پس از مدتی این دروغ فاش شود، طرف مقابل می تواند از او نسبت به مطالبه خسارت اقدام کند. اما اگر برهم خوردن نامزدی از روی قصد باشد و هیچ دلیلی برای آن وجود نداشته باشد، امکان دریافت خسارت ممکن نخواهد بود.
یکی دیگر از شرایط به برهم زدن نامزدی این است که تنها مخارج صرف شده قابل مطالبه هستند. به عنوان مثال هزینه اجاره خانه، دوختن لباس عروسی، برگزاری جشن نامزدی مخارج بسیار زیادی به همراه دارند که می توانید آن را دریافت کنید.
دادخواست مطالبه خسارت ناشی از برهم زدن نامزدی با توجه به شرایط فرد و نوع پرونده به شرح زیر است:
خواهان..................... (مشخصات مرد)
خوانده...................... (مشخصات زن)
وکیل یا نماینده قانونی وی................ (در صورت داشتن وکیل نام و نام خانوادگی و مشخصات وکیل درج گردند)
خواست، موضوع و بهای آن......................
تقاضای رسیدگی و صدور حکم مبنی بر مبلغ ................... ریال بابت خسارت وارده ناشی از برهم زدن نامزدی، دلایل و منضمات دادخواست ...................... 1. لیست مخارج 2. عنداللزوم تحقیق محلی و گواهی گواهان
شرح دادخواست
سلام با احترام به استحضار می رساند این‌جانب خواهان در تاریخ ..................... به اتفاق خانواده ام رسماً از دعوی خانم ............... خواستگاری نمودم. پس از حصول موافقت ایشان مبنی بر انجام وصلت این جانب بنابر تقاضای عرف و آداب و رسوم موجود اقدام به برگزاری جشن نامزدی و همچنین صرف هزینه هایی در ارتباط با اجاره نمودن منزل جهت آغاز زندگی مشترک زوجین و خرید لباس عروس و امثال آن نمودم. اینک ازآن‌جایی‌که خوانده محترم بدون وجود دلیل موجه شرعی و یا قانونی منصرف از ایجاد رابطه زوجیت گردیده است و دیگر تحت هیچ شرایطی حاضر به انجام وصلت مزبور نمی باشد، لذا با عنایت به تفسیر مشارالیه به استناد ذیل ماده 1035 قانون مدنی و قاعده فقهی لا ضرر و لا ضررانی فی السلام تقاضای رسیدگی و صدور حکم مبنی بر الزام خوانده به جبران و پرداخت خسارات وارده ناشی از برهم زدن نامزدی با احتساب کلیه خسارات قانونی وارده اعم از هزینه دادرسی و غیره را دارم.
لازم به ذکر است که در صورت به هم زدن نامزدی هم زن و هم مرد می توانند برای استرداد هدایا، درخواست را به طرف مقابل خود داده و آن را در دادگاه ارائه نمایید.
اگر درخواست برهم زدن نامزدی از سوی زن باشد و شوهر رضایت به طلاق نداشته باشد، در این صورت دختر باید عسر و حرج خود را به دادگاه ثابت نموده و یا یکی از شروط دوازده‌گانه مندرج در عقدنامه را داشته باشد. بی شک برای اثبات عسر و حرج در دوران عقد نکاح بسیار دشوار است. مگر این که مدت آن طولانی بوده و زوجه بلاتکلیف مانده باشد.
دراین‌صورت بهترین روش اثبات یکی از بندهای دوازده‌گانه سند ازدواج است. معمولاً در برخی از موارد که زوج راضی به طلاق نیست زن از طریق مطالبه مهریه، نفقه، الزام به تهیه مسکن و یا حق حبس به او فشار وارد می کند تا مرد نیز به طلاق راضی شود. شاید برای شما نیز سوال باشد که آیا طلاق زن در دوران عقد شامل دریافت مهریه نیز می باشد؟ بهتر است بدانید که جواب به این سوال به دلایل طلاق زن بستگی دارد و این‌که طلاق او به دلیل اثبات عسر و حرج یا شروط ضمن عقد نکاح می باشد.
اگر پسر قبل از آغاز زندگی مشترک نسبت به طلاق اقدام کند باید تمام حقوق زن را به او بپردازد. همچنین باید زوج نامه عدم سازش را به دادگاه ارائه نماید تا قاضی دلیل طلاق را مورد بررسی قرار دهد. اگر طلاق ازسوی پسر باشد باید دادخواست طلاق، پرداخت حقوق مالی زن مانند مهریه و گواهی عدم سازش را به دادگاه ارائه کند.
پس از آن دیگر نیازی به رضایت زوجه برای طلاق نیست. دراین‌صورت می تواند به صورت یک طرفه از همسر خود جدا شود. برای طلاق کافی است مدارک زیر را داشته باشید:
همانطور که می دانید یکی از مهم ترین آثار عقد نکاح، پرداخت مهریه زن می باشد. با توجه به ماده 1082، زن مالک هریه است و می تواند هرگونه تصرفی در آن داشته باشد. در دوران نامزدی تا زمانی که خطبه عقد میان دختر و پسر خوانده نشده است، مهریه به زن تعلیق نمی گیرد. اما پس از عقد نکاح، زن مالک مهریه است.
اگر در هر صورت پس از عقد نکاح، زن یا مرد نسبت به طلاق اقدام کنند، با در دست داشتن عقدنامه محضری و ثبت دفتری ازدواج می توانند نسبت به درخواست طلاق و طلب مهریه به مراجع قانونی مراجعه کنند.
سخن پایانی
نامزدی رابطه ای است که در آن زن و مرد به ایجاد یک خانواده تصمیم می گیرند. در برخی موارد ممکن است افراد نسبت به طلاق از یکدیگر در طی دوران نامزدی اقدام کنند. در این صورت دختر یا پسر می تواند خسارت برهم زدن نامزدی را از طرف مقابل خود به صورت قانونی دریافت کند. در این مقاله سعی کردیم شما را با دلایل برهم زدن نامزدی، خسارت برهم زدن نامزدی و دیگر موارد مربوط به آن آشنا سازیم تا بتوانید به نتیجه مطلوب دست یابید و تمامی مخارج صرف شده در طی دوران نامزدی را از طریق قانون دریافت کنید.
