از دعاوی مهمی که در زمینه دعاوی ملکی وجود دارد، دعاوی تصرف است. دعوای تصرف زمانی اتفاق می افتد که یک تصرف غیر قانونی در ملک اتفاق افتاده باشد. همانطور که میبینید کلمات و لغات تخصصی در حوزه ملک زیاد است. بهتر است در حوزه املاک و مستغلات از یک وکیل متخصص ملک مشاوره بگیرید. وکیل ملکی خوب به شما کمک خواهد کرد تا در پرونده های پیچیده ملکی مانند دعاوی تصرف، خلع ید و دعوی تخلیه ید حقتان پایمال نشود. با وب سایت آقای روشن میلان وکیل پایه یک دادگستری همراه باشید.
وقتی شخصی که مالک نیست، ملکی مانند خانه یا زمین را به تصرف خود در می آورد. در این زمان صاحب ملک علیه تصاحب کننده، شکایتی را مطرح میکند تا قانون ملک او را پس بگیرد. به این پرونده ها، دعوی خلع ید میگوییم.
خلع ید در میام عامه مردم شامل موارد ذیل میشود :
زمانی می‌توان دعوی خلع ید را مطرح کرد که اول مالکیت ما بر مالی ثابت باشه مثلا یا سند رسمی داشته باشیم، یا از دادگاه حکم اثبات مالکیت گرفته باشیم.
به همین دلیل است میگویند خلع ید فرع بر مالکیت هست. یعنی ابتدا باید مالک باشیم بعد دعوی خلع ید مطرح کنیم. در دعوای خلع ید بحث و نزاع اصلی بر سر مالکیت است. خواهان می‌گوید من مالک هستم و خوانده می‌گوید من مالک هستم. دعوی خلع ید یک دعوی مالی است که به صورت عادی در دادگاه ها رسیدگی میشود.
مدت زمان رسیدگی به دعوای خلع ید
رسیدگی به این دعوی گاها در دادگاه ها از چند ماه تا چند سال طول می‌کشد.
در دعوی خلع ید تصرفات خوانده از روز اول غاصبانه بوده و بدون هرگونه اذن و قرارداد از سوی مالک، ملک را به تصرف خود در آورده است. به همین دلیل شاکی پرونده که مالک ملک است و سند رسمی یا حکم اثبات مالکیت از دادگاه دارد؛ از دادگاه درخواست میکند که غاصب را از ملک اخراج کند.
نکته حائز اهمیت و تفاوت اصلی دعوی تخلیه ید با دعوی خلع ید این است که در دعوی تخلیه ید تصرفات خوانده از ابتدا مشروع و بر حسب اذن و اجازه مالک یا ماذون از طرف مالک بوده و بعد از مدتی چهره مشروعیت تصرف با انقضاء مدت قرار داد یا توافق از بین رفته و از آن تاریخ به بعد غاصبانه تلقی میشود. در بحث تخلیه ید خواهان مالک است خوانده هیچ وقت منکر مالکیت خواهان و مدعی مالکیت برای خود نیست در این دعوی با توجه به اتمام مدت قرارداد یا توافق خواهان خواستار خالی کردن ملک از دادگاه هست.
برای مثال وقتی خانه ای را به اجاره میدهیم و مدت این اجاره یک سال هست حال بعد از یک سال که مدت قرار داد تمام میشود. مستاجر همچنین متصرف ملک بوده و ملک را تخلیه نمی‌کند، در این حالت است که تصرفات وی از ابتدا مشروع بوده و بعد از انقضا مدت اجاره تصرفات وی از حالت مشروعیت خارج و غاصبانه میشود که با وجود چنین حالتی باید موجر دعوی تخلیه ید به طرفیت مستاجر اقامه نماید.
زمانی می‌توان دعوای تصرف عدوانی مطرح کرد که سه شرط وجود داشته به عبارتی این سه شرط رکن اصلی دعوای تصرف عدوانی است:
که این موارد را به اختصار توضیح میدهیم.
خواهان باید قبل از خوانده در مدت متعارفی متصرف ملک بوده و قانونا بتوان وی را متصرف دانست منظور این است که وی در ملک موضوع دعوی به اقداماتی دست بزند که مشخص کننده تصرفات سابق وی باشد مثلا کشت و زرع کند شخم کاری یا درختکاری کند یا هرکاری که نشان بدهد که خواهان در این ملک متصرف بوده است.
که خوانده ملک را از تصرف خواهان خارج و خودش مسلط بر ملک بشود.
که خوانده بدون اذن و اجازه متصرف و حکم قانون ملک را از تصرف متصرف سابق خارج نماید.
یکی از مهم ترین نکته در دعوی تصرف عدوانی این است که در این دعوی قاضی یا دادگاه کاری با مالکیت خواهان یا خوانده و به عبارتی متصرف یا متجاوز ندارد بلکه هدف دادگاه احراز تصرف خواهان بود و با محرز شدن آن حکم به رفع تصرف متجاوز یا غاصب صادر میشود هرچند وی مالک رسمی ملک باشد
امتیاز مهمی که دادگاه در دعوی تصرف عدوانی به خواهان همان پیروز دعوی میدهد این است که به محض صدور حکم و قبل از قطعیت این حکم قابل اجرا بوده، تصرفات خواهان اعاده و متجاوز از ملک رفع تصرف میشود.
امتیاز دیگر این دعوی این است که غیر مالی بوده و هزینه زیادی نداشته و به صورت خارج از نوبت رسیدگی میشود.
برای پیشبرد هر چه بهتر پرونده های مربوط به امور ملکی، پیشنهاد می شود از یک وکیل آگاه و ماهر در این زمینه که بهتر است وکیل متخصص ملکی باشد کمک بگیرید. با تکیه بر علم حقوقی و تخصص وکیل ملکی، می توان از نتایج مثبت پرونده و علاوه بر آن پیش گیری از مشکلات و اشتباهات احتمالی بعدی تا حد زیادی اطمینان حاصل کرد.
