حفظ آرامش جامعه و تمامی شهروندان آن یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های بسیاری از دولت‌ها و مردم کشور است. یکی از جرایمی که به وفور در کشور رخ می‌دهد، جرم چاقوکشی است. جرمی که در آن شخص با داشتن چاقو و یا هر نوع اسلحه دیگر قدرت نمایی کرده و با استفاده از آن به اخاذی و یا تهدید روی می‌آورد. در نتیجه افرادی که با استفاده از چاقو باعث از بین رفتن آرامش عموم و یا به خطر انداختن جان، مال و ناموس کسی می‌شوند، مجرم شناخته شده و باید مجازات آن را متحمل شوند. چاقو یکی از ابزارهای کشنده‌ای است که قانون مجازات اسلامی احکامی را برای کاهش استفاده از آن در نظر گرفته است. در ادامه مقاله همراه ما باشید تا شما را با مجازات و حکم دعوای جرم چاقوکشی برای اولین بار و در افراد زیر ۱۸ سال و نحوه دستیابی به رضایت شاکی در این جرم آشنا سازیم.
با این مقاله از وکیل کیفری در ارومیه همراه باشید.
چاقوکشی و برهم زدن نظم و امنیت جامعه یکی از ناهنجارهایی است که دولت‌ها به دنبال کاهش آن و تعیین مجازات سخت هستند. قانونگذاران برای جلوگیری از وقوع چنین جرایمی، مجازاتی را برای مجرم در نظر گرفته‌اند تا از این طریق وقوع چنین ناهنجاری‌های ناگوار را در جامعه کاهش دهند.
با توجه به ماده ۶۱۷ از قانون مجازات اسلامی، اگر فردی با استفاده از چاقو اقدام به قدرت نمایی کرده و به اخاذی یا تهدید روی آورد، درحالیکه جزئی از محارب به شمار نرود، محکوم به تحمل حبس از ۶ ماه تا ۲ سال و نیز ۷۴ ضربه شلاق می‌شود. جرم چاقوکشی با توجه به عمل، قصد و نیت آن مصادیق مختلفی دارد. به عنوان مثال فردی از آن برای اخاذی، مجرمی دیگر برای مزاحمت و یا تهدید استفاده می‌کند.
جرم چاقوکشی یکی از جرایم غیر قابل گذشت است که مجازات سنگینی شامل آن می‌شود چرا که این جرم نه تنها باعث ایجاد رعب و وحشت در شهروندان یک جامعه می‌گردد، بلکه نظم و آرامش آن را نیز به هم می‌زند. از جمله مجازات‌های جرم چاقوکشی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد که در شرایط مختلف اتخاذ می‌شوند:
در مورد مجازات چاقوکشی باید گفت انجام عمدی و یا غیر عمدی آن تاثیر بسزایی در میزان مجازات و حکم مجرم دارد. در حالت کلی می‌توان گفت به هیچ عنوان میزان مجازات و یا حکم مجرم چاقوکش ثابت نیست و به عوامل مختلفی بستگی دارد.
به طور مثال اگر یک فرد به صورت عمدی چاقوکشی کرده و باعث فوت فرد دیگر گردد، در این صورت حکم قصاص است اما اگر این قتل به صورت غیر عمدی رخ دهد، محکوم تنها مستلزم پرداخت دیه خواهد بود. از سوی دیگر، همانطور که در بخش قبل نیز به آن اشاره کردیم با توجه به ماده ۶۱۷ از قانون مجازات اسلامی اگر فردی از چاقو برای اخاذی، تهدید و یا قدرت نمایی استفاده کند، در حالی که به عنوان فرد محارب شناخته نشود، محکوم به حبس از ۶ ماه تا ۲ سال و تحمل ۷۴ ضربه شلاق خواهد بود.
اما اگر جرم چاقوکشی مصداقی از محاربه شناخته شود، مجازات آن چیست؟ محاربه کشیدن سلاح به قصد جان، مال و ناموس مردم است تا جایی که در وجود آنها ترس و وحشت ایجاد کند. در نتیجه باعث ایجاد ناامنی می‌شود. اگر جرم چاقوکشی مصداقی از محاربه به شمار رود، با توجه به ماده ۲۷۹ فرد مجرم به اعدام، نفی بلد، صلب، قطع دست راست و پای چپ محکوم می‌شود.
در برخی از موارد افراد برای دفاع از خود از چاقو استفاده می‌کنند. در این صورت از آنجایی که حفاظت از خود یک اقدام موثر به شمار می‌رود، فرد مجازات نخواهد شد.
در برخی موارد می‌توان مشاهده کرد که فرد مجرم زیر ۱۸ سال است و یا برای اولین بار اقدام به چاقوکشی می‌کند. در نتیجه مجازات جرم فردی که برای اولین بار در زیر ۱۸ سال نسبت به انجام این جرم اقدام کرده است، چیست؟
با توجه به ماده ۸۸ از قانون مجازات، اگر نوجوانان ۹ تا ۱۵ سال تمام شمسی نسبت به انجام جرایم تعزیری اقدام کنند، مجازات آنها نگهداری در کانون اصلاح و تربیت، اخذ تعهد کتبی و عدم تکرار آن و نیز اخطار و تذکر می‌باشد.
اگر نوجوان ۱۲ تا ۱۵ سال نسبت به جرایم حدی اقدام کند، در مرتبه اول به او اخطار و تذکر داده می‌شود و یک تعهد کتبی از او دریافت می‌گردد و یا اینکه در کانون اصلاح و تربیت نگهداری می‌شود. در غیر این صورت، مجازات‌های زیر شامل حال او می‌گردد:
برخی از جرایم با رضایت شاکی قابل گذشت هستند اما از آنجایی که چاقوکشی جنبه عمومی دارد و باعث از بین رفتن آرامش عمومی می‌شود، از این رو مجرم محکوم گردیده و حتی در صورت رضایت شاکی نیز قابل گذشت نخواهد بود.
از این رو می‌توان گفت جرم چاقوکشی یک جرم غیر قابل گذشت است چرا که آثار مخربی بر جامعه و افراد دارد. حتی اگر شاکی رضایت دهد، به دلیل داشتن جنبه عمومی تحت تعقیب خواهد بود. اما اگر فرد مجرم شاکی خصوصی نداشته باشد، می‌تواند درخواست تخفیف خود را به دادگاه ارائه کند. در نتیجه می‌تواند در رای قطعی خود تخفیفاتی لحاظ کند. دادگاه نیز با توجه به حدود مقررات تخفیفاتی را برای او در نظر می‌گیرد.
سخن پایانی
جرم چاقوکشی از جرایم غیر قابل گذشت است که باعث ایجاد رعب و وحشت در مردم و از بین رفتن نظم و آرامش جامعه می‌گردد. از این رو قانونگذاران مجازات سنگینی را برای مجرمین در نظر گرفتند که با توجه به شرایط مختلف متفاوت می‌باشند. در این مقاله سعی کردیم شما را با مجازات جرم چاقوکشی و مصادیق آن و نحوه دریافت رضایت از شاکی پرونده آشنا سازیم. با این حال از آنجایی که این جرم جنبه عمومی دارد، به هیچ عنوان حتی در صورت رضایت شاکی نیز قابل گذشت نیست.
