چک نسبت به دیگر اسناد تجاری مانند سفته و برات از محبوبیت بیشتری در میان افراد به ویژه تاجرین برخوردار است. با توجه به اینکه امکان تعقیب کیفری برای صادر کننده چک وجود دارد در بیشتر مبادلات تجاری از آن استفاده می شود. اما به دلیل افزایش صدور چک های بلامحل، بانک مرکزی در سال ۹۶ سامانه ای را به نام سامانه صیاد راه اندازی کرد. پس از راه اندازی این سامانه چک هایی تحت عنوان چک صیادی از طریق این سامانه صادر می شود که این چک ها نسبت به چک های قدیمی ویژگی های منحصر به فرد و به خصوصی را دارند. اگر می خواهید با چک صیادی و قوانین مربوط به آن آشنا شوید تا آخر این مطلب با ما همراه باشید.

چک های صیادی نوع جدیدی از چک ها هستند که به رنگ بنفش می باشند. این چک ها دارای شناسه یکتای ۱۶ رقمی هستند که در سمت چپ بالای هر برگ چک قرار دارد. در گذشته احراز شرایط متقاضی دسته چک بر عهده شعبات بانک بود از این رو افراد به راحتی می توانستند دسته چک دریافت کنند. از طرفی چون این افراد با مقررات صدور چک آشنا نبودند تعداد چک های برگشت خورده روز به روز در حال افزایش بود. اما در چک های صیادی احراز صلاحیت متقاضیان دسته چک در اختیار بانک مرکزی می باشد و همین امر سبب شده است که از امنیت و ضمانت اجرای بیشتری برخوردار باشند. از دیگر ویژگی های چک صیادی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
سامانه صیاد سامانه ای اینترنتی تحت نظارت بانک مرکزی می باشد که مهم ترین وظیفه آن جلوگیری از اختصاص دسته چک به اشخاصی که سابقه مالی مناسبی ندارند می باشد. با این کار صدور چک های بلامحل و بازگشتی نیز تا حد بسیار زیادی کاهش پیدا می کند. وجود این سامانه سبب شده است که شفافیت امور مالی افرادی که چک صادر می کنند بیشتر شود. از جمله خدماتی که در این سامانه ارائه می شود می توان به امکان ثبت چک و استعلام آن اشاره کرد. تمام چک های صیادی باید در سامانه صیاد ثبت شوند در غیر این صورت مشمول الزام و ساز و کارهای قانون صدور چک نمی شود و تنها نقش یک سند عادی را دارد که نشان می دهد شما از شخصی طلب دارید و نمی توانید تعقیب کیفری داشته باشید. بنابراین حتماً اطمینان حاصل کنید چک صیادی که دریافت می کنید در سامانه ثبت شده باشد.
از آنجایی که تمام اطلاعات هویتی صادرکننده چک صیادی در سامانه ثبت می شود، دارنده چک می تواند وضعیت عملکرد مالی و تعداد چک های برگشتی صادرکننده را از این سامانه استعلام بگیرد. تا با خیالی آسوده اقدام به دریافت چک بکند. برای استعلام چک صیادی 3 روش مختلف وجود دارد که در ادامه نحوه استعلام چک را در هر سه روش به شما آموزش داده ایم :

یکی از راه های استعلام وضعیت چک صیادی از طریق سامانه پیامکی می باشد. در این روش باید شماره صیاد یا همان کد ۱۶ رقمی که بر روی چک قرار دارد را به سرشماره ۷۰۱ ۷۰۱ ارسال کنید. پس از ۱۰ تا ۱۵ دقیقه وضعیت اعتباری صادرکننده چک برای شما ارسال می شود. در این نوع استعلام، وضعیت صادر کننده به صورت رنگ برای شما ارسال می شود:
رنگ قرمز : یعنی صادر کننده بیشتر از ۱۰ چک برگشتی دارد یا مبلغ برگشتی بیشتر از ۵۰ میلیون تومان است.
رنگ قهوه ای : یعنی صادرکننده ۵ تا ۱۰ چک برگشتی دارد یا مبلغ چک برگشتی کمتر از ۵۰ میلیون تومان است.
رنگ نارنجی : یعنی صادر کننده دو تا چهار چک برگشتی با حداقل مبلغ ۲۰ میلیون تومان دارد.
رنگ زرد : یعنی صادر کننده دارای یک چک برگشتی با حداکثر مبلغ پنج میلیون تومان می باشد.
رنگ سفید : یعنی صادرکننده چک برگشتی ندارد، اگر هم داشته باشد از آن رفع سوء اثر شده است.

یکی دیگر از راههای استعلام چک استفاده از اپلیکیشن ساد ۲۴ است. در این روش ابتدا باید اپلیکیشن مورد نظر را دانلود و بر روی گوشی همراه خود نصب کنید. سپس وارد برنامه شده و با استفاده از اسکن کد QR استعلام چک دریافتی خود را بگیرید. اگر می خواهید در کمترین زمان ممکن و در هر ساعت از شبانه روز چک صیادی خود را استعلام بگیرید، اپلیکیشن ساد ۲۴ یکی از بهترین گزینه ها برای شما می باشد.
همانطور که در بخش های قبلی گفتیم چک صیادی حتما باید در سامانه ثبت شود. اما تکلیف چکی که منتقل می شود چیست آیا این انتقال را هم باید ثبت کرد؟
پاسخ این سوال مثبت است و انتقال چک های صیاد باید از طریق سامانه صیاد انجام بگیرند. برای انتقال چک صیادی راه های مختلفی وجود دارد که یکی از آن ها استفاده از برنامه آپ است. برای ثبت انتقال چک در سامانه صیاد از طریق این برنامه کافی است مراحل زیر را طی کنید :
برای ثبت چک صیادی در سامانه صیاد بانک ملی نیز کافی است مراحل زیر را به درستی طی کنید:
سخن آخر
امروزه اغلب افراد به جای چک های قدیمی از چک های جدید به نام صیادی استفاده می کنند. از این رو در این مطلب سعی کردیم شما را با چک صیادی و قوانین مربوط به انتقال و استعلام آن آشنا کنیم تا در هنگام صدور و یا دریافت آن با مشکلی مواجه نشوید. امیدواریم که این مطلب برای شما مفید واقع شده باشد. برای دریافت مشاوره و راهنمایی در این زمینه همین حالا می توانید با ما تماس بگیرید.